نمایشگاه آثار هنری آینهکاری و کوفینگاری «از دل نور» افتتاح شد
تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۵۹۷۱۱
به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب،نمایشگاه آثار آینهکاری و کوفینویسی زیرنظر دو استاد گرانقدر، «همایون مقدس» و «سیاوش طرزی» به همت حوزه هنری در فرهنگسرای نیاوران افتتاح شد.
آیین افتتاحیه این نمایشگاه با خوشآمد گویی سید امیرناصر جاوید، قائم مقام رئیس حوزه هنری در امور بینالملل و مصطفی مومنیراد مدیر مرکز معماری حوزه هنری به هنرمندان و علاقهمندان حاضر در این رویداد آغاز شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
* نگاه به خط کوفی امری مقدس است
استاد همایون مقدس در آیین افتتاحیه این نمایشگاه گفت: نمایشگاه پیش رو تنها کاری است که میتوانستیم برای هنری آینه کاری و کوفینگاری که بعد از سدهای زیاد حق آن پایمال شده بود و با حرکتشکنی برای این خط مقدس روبرو شده بود انجام دهیم. با تلاشهای استاد جزایری نهادهایی مثل مرکز معماری حوزه هنری پای کار آمدند و از من خواستند تا شاگردانی در این زمینه تربیت کنم.
مقدس در پایان با تاکید بر اینکه نگاه به خط کوفی انگار نگاه به یک امر مقدس است، افزود: هنر آینهکاری و کوفینگاری تجلی معنویت و رشد است. تلاش داریم این هنر که تا قرن ششم جایگاه فوقالعادهای بهدست آورده بود، به معماری و سنت کتابت بازگردد چرا که موجب افتخار تمام ما ایرانیان و اسلام خواهد بود.
*نمایشگاهی در راستای حفظ و احیای هنر اسلامی
اكبر شیرمحمدزاده، مسئول آموزشی و هنری مركز معماری اسلامی نیز در این مراسم افتتاحیه با اعلام آماری از شرکتکنندگان و آثار تولیدی دورههای آموزشی مرکز معماری حوزه هنری گفت: از حدود ۳۰۰ هنرجو ۲۶۰ اثر دریافت شد که پس از بررسی دقیقتر؛ ۸۸ اثر از ۴۶ هنرمند تایید شد و در ادامه نمایشگاه «از دل نور» با شرکت مجموع ۱۰۰ هنرجو ۲۵۰ اثر دریافت که در نهایت به ۷۵ اثر از ۲۶ هنرمند رسیدیم. این آثار را میتوانید در نمایشگاه پیش رو مشاهده کنید.
شیرمحمدزاده در پایان گفت: این نمایشگاه در راستای حفظ و احیای هنر اسلامی و بازسازی آثار مربوطه در ابنیه تاریخی صورت گرفته است.
* به استفاده کاربردی از این هنر در معماری منازل امیدواریم
سیاوش طرزی نیز در این مراسم ضمن تشکر برای برگزاری نمایشگاه از دل نور توسط مرکز معماری حوزه هنری، با اشاره به فرآیند سه ساله آموزش و تربیت هنرجویان رشته آیینه کاری، برگزاری این نمایشگاه را احیا کننده این هنر کمتر پرداخت شده دانست و افزود: ما به آغاز استفاده کاربردی از این هنر در معماری منازل امیدوار و خوشبین هستم. همچنین تصمیم داریم هنرهای دیگر همچون گچبری، آجر کاری و ... را وارد معماری منازل کنیم.
گفتنی است؛ نمایشگاه «از دل نور» کار جمعی از هنرمندان آینهکار به سرپرستی استاد سیاورش طرزی و کوفینگار به سرپرستی استاد همایون مقدس است که طی دو سال گذشته در مرکز معماری اسلامی آموزشهای لازم را برای تسلط به این دو هنر گرانسنگ کهن دیدهاند.
آثار جمعآوری شده به وسیله اکبر شیرمحمدزاده مدیر هنری نمایشگاه طی فرآیندهای هنری و داوری گروهی جمعآوری شده و برای بازدید و فروش به گالری شماره یک فرهنگسرای نیاوران منتقل شدهاند.
علاقهمندان به تماشا یا خرید آثار هنری هنرمندان شرکتکننده در نمایشگاه «از دل نور» میتوانند از روز شنبه ۱۸ تا پنجشنبه ۲۳ آذر ماه از ساعت ۱۰ تا ۱۹ و روز جمعه از ساعت ۱۴ تا ۱۹ به محل برگزاری نمایشگاه مراجعه کنند.
لازم به یادآوری است، آب و آینه دو عنصر در فرهنگ ایرانیان است که نماد پاکی و روشنایی، راستگویی و صفا به حساب میآید و همین امر دلیل بر استفاده از آن در معماری نیز میتواند باشد. علاوه بر این ریشههای اقتصادی آینهکاری را نباید فراموش کرد. جالب است بدانید به گفته مورخان در سده ۱۰هجری قمری آینه از اروپا (به ویژه از ونیز) به ایران وارد میشد که قسمتی از این آینهها در هنگام حمل و نقل و جابهجایی در مسیر ارسال میشکست. هنرمندان ایرانی با ابتکاری که به خرج دادند برای بهرهگیری از قطعات شکسته راهی یافتند و از آنها برای آینهکاری استفاده کردند و آینهکاری در واقع با کاربرد آنها آغاز شد. آینهکاری در ابتدا با نصب جامهای یکپارچه آینه بر بدنه بناها شروع شد.
این هنر تزیینی اکثرا در اماکن مذهبی و آرامگاه ها جلوه خاصی ایجاد میکرد. افراد هنرمند زیادی در ایران به این حرفه و هنر مشغول هستند که مرکز معماری اسلامی در این سالها با پرورش و آموزش هنرآموزان تلاش بسیاری برای احیای این هنر دیرین داشته است.
همچنین این مرکز تلاش کرده است تا در حوزه احیای سنتهای دیرین معماری به سراغ خط کوفی برود؛ خطی که در سدههای گذشته به دلیل رواج خط نسخ از دستور کار خطاطان و هنرمندان برای تزئین بناهای معماری کنار گذاشته شد اما امروزه به دلیل آنکه این خط از دل آیات نورانی قرآن به وجود آمده مورد توجه هنرمندان قرار گرفته و باعث رشد و نمو آن در گستره هنر ایران شده است، جالب است بدانید که با آنکه کهنترین نمونههای باقیمانده از قرآن با خط حجازی نگاشته شدهاند، اما میتوان کمابیش گفت همزمان با ظهور اسلام، خط کوفی هم شکل گرفت و قرآن با خط کوفی نوشته شد و بعدها با سوادآموزی یاران و شاگردان حضرت محمد (ص) این خط بسط یافت.
در نخستین سدههای اسلامی در پی نیاز به داشتن خطی منزه که بتوان آن را بدون غلط خواند خط کوفی مراحل تکامل را بهسرعت طی کرد. دبیره عربی و به تبع آن خط کوفی که رسمیترین و سازمانیافتهترین شیوه نگارش این خط بود، اصلاحات و ابداعاتی را در کمتر از دو سده از سر گذراند، تا به خطی کامل برای ثبت قرآن و سایر متون تبدیل شود.
البته این تغییرات با مخالفتهایی نیز روبهرو بود و گروهی معتقد بودند که باید قرآن همچنان به همان شکل زمان ابتدایی نوشته شود. اما سرانجام نیاز شدید به خطی بر اساس قاعده و نظم آسان بر نظر محافظهکاران پیروز شد و خط کوفی شکل گرفت با این حال همان طور که اشاره شد پس از سده ها رو به فراموشی سپرد و اینک دوباره از دل تاریخ سربرآورده است.
انتهای پیام/
منبع: تقریب
کلیدواژه: مرکز معماری حوزه هنری آینه کاری و کوفی دل نور آینه کار خط کوفی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۵۹۷۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
با عشق به ایران در ارمنستان
موزه نسخههای خطی و دستنویسهای باستانی ارمنستان، شاهکارهای نقاش و مینیاتوریست ایرانی ـ ارمنی «آندره سِوروگیان» از شاهنامه فردوسی را برای ۶ ماه به نمایش گذاشت. این موزه پیش از این، با رونماییِ گلچینی از آثار قاجار به مدت سه سال، به پیوندهای فرهنگی با ایران رنگ داده و همکاریهایی را با ایران برای مرمت نسخههای خطی آغاز کرده است.
به گزارش ایسنا، موزه ماتناداران (مسروپ ماشتوتس) در شهر ایروان ارمنستان، که به دلیل داشتن گنجینهای از نسخهها و کتابهای مقدس دعا، پس از کلیسای «اچمیادزین»، مکانی مقدس برای مردم این کشور به شمار میآید، محل برگزاری رویدادهای بسیاری بهویژه در پیوند با ایران بوده است. این موزه که حدود ۲۰ هزار نسخه و دستنویس باستانی در اختیار دارد و حدود ۴۵۰ اثر از میان آنها، نسخههای ایرانی است، به مدت سه سال گلچینی از آثار قاجاری را به نمایش گذاشته شده بود و در ادامه، نمایشگاهی از عکسهای آرشیوی و کلکسیونی این موزه برپا شد که عکسهایی از ایران قدیم و دربار قاجار در بین آنها دیده میشد. از ۱۲ اردیبهشت ماه (اول ماه می) نیز مجموعه آثار نقاش ایرانی ـ ارمنی در همین موزه به نمایش گذاشته شده است، آثاری که از مجموعههای مختلفی در جهان گردآوری شده و بخشی از آنها حاصل ۹ سال شیفتگی «آندره سِوروگیان» به شاهنامه فردوسی است.
ایوت تجریان ـ رئیس موزه ماتناداران (مسروپ ماشتوتس) ـ که دکترای تاریخ هنر دارد و به عنوان یک ایرانی ـ ارمنی از برگزاری نمایشگاه «آندره سِوروگیان» با هیجان سخن میگوید، در گفتوگویی که با ایسنا داشت، درباره اهمیت برپایی این رویداد در ارمنستان، که رنگ و حسی ایرانی دارد، توضیح داد: این نمایشگاه از اول ماه می (۱۲ اردیبهشت ماه) به یاد نقاش ایرانی ـ ارمنی «آندره سِوروگیان» برپا میشود. هرچند قبلا، تعداد بسیار اندکی از آثار سوروگیان در این موزه به نمایش گذاشته شده، ولی در نمایشگاه پیشرو مجموعه بیشتری از آثار او به نمایش درآمده است. آثار این نمایشگاه از مناطق مختلفی گردآوری شده است. پسر آندره سِوروگیان (دکتر امانوئل) که در قید حیات است و در آلمان زندگی میکند و حدود ۹۴ سال دارد، سالها قبل کلکسیون بزرگی به این موزه اهدا کرد. این مجموعه شامل نقاشیهایی از آندره سوروگیان و آثاری از پدر بزرگشان، «آنتوان سوروگین» (از نخستین پیشگامان عکاسی در ایران که به عکاس قاجار معروف بوده) است. از کلسیای اچمیادزین (ارمنستان) نیز ۶ اثر در اختیار این نمایشگاه قرار داده شده است.
آندره سوروگیان زاده ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵ خورشیدی در ایران، از نقاشان برجسته مینیاتور و از بنیانگذاران شیوه مردمی در نقاشی ایرانیاو ۹ سال در انزوا به سر برد و غرق در شاهنامه شد و ۴۱۶ اثر از این اثر فردوسی پدید آورد
او این توضیح را اضافه کرد: آثاری که از آندره سِوروگیان در موزه ماتناداران نگهداری میشود با آثار موجود در اچمیادزین تفاوت دارد؛ آثار آنجا از اسطورههای تاریخی ارمنی است، اما آثاری که ما در این موزه نگهداری میکنیم بیشتر از شاهنامه فردوسی، خیام و باباطاهر است. همچنین از موزههای مختلف آثاری که الهامبخش نقاشیهای آندره سِوروگیان بودند در اختیار ما قرار داده شده است.
رئیس موزه ماتناداران گفت: این نمایشگاه قرار است تا ۶ ماه ادامه داشته باشد. پیش زمینه آن نیز همایشی بود که برای یکصد و سیامین سال یادبود سِوروگیان در نخستین روزهای فروردین (۲۱ و ۲۲ مارچ) برگزار شد، که مهمانی هم از بخش میراث مکتوب ایران داشتیم و یک گروه موسیقی از ایران نیز دعوت شده بود.
تجریان درباره شیوه کار آندره سِوروگیان که آن را ارزشمند و خاص کرده است، گفت: او ۹ سال خود را در خانه به انزوا برد و با خود عهد کرد که به مناسبت هزارمین سالگرد تولد فردوسی، (۱۹۳۴ میلادی) ۴۱۶ تابلوی بزرگ از روی شاهنامه به تصویر درآورد. یک نمونه از آن نقاشیها را در موزه ماتناداران به نمایش گذاشتهایم. سِوروگیان به این منظور حتی یک دوره آموزش خوشنویسی گذرانده بود. دوستانش که صادق هدایت و بزرگ علوی بودند به او لقب «درویش» داده بودند. سوروگیان یکسری اثر هم از آثار خیام، حافظ و باباطاهر دارد.
امانئول فرزند آندره سوروگیان، آثاری از این نقاش برجسته را به موزه ماتناداران در ارمنستان اهدا کرده است.در این بخش همچنین جلدهای لاکی دیده میشود که شیوه مرمت آن با مشارکت حمید ملکیان، به نمایش گذاشته شده است
رئیس موزه ماتناداران درباره دیگر رویدادهای این موزه که در پیوند با ایران بوده است، توضیح داد: سال گذشته از ماه نوامبر نمایشگاه بزرگی داشتیم که گلچینی بود از عکسهای آرشیو و کلکسیونهای مختلف که در این موزه نگهداری میشود. در این موزه هرگز نمایشگاه عکس نداشتیم. ما از عکاسان نسل اول ارامنه که در دربارهای مختلف کار کردند، کارهای زیادی در موزه داشتیم که هرگز به نمایش نگذاشته بودیم. در بین آنها عکسهای زیادی از ایران وجود دارد، که مجموعه به نمایش گذاشتهشده گلچینی است از آنچه در این موزه نگهداری میشود. این موزه چون به انستیتو نسخ خطی شهره است تا پیش از این، کسی به عکسهای آن توجهی نکرده بود، درحالی که نگاتیوهای شیشهای و عکسهای زیادی داریم و اتفاقا من سه سال روی این مجموعه کار کرده بودم و این گلچین نتیجه آن کار تحقیقی است. آنها عکاسان ارامنی و روسی هستند که از اواخر قرن نوزدهم میلادی به ایران و دیگر نقاط دنیا سفر کرده بودند. این نمایشگاه قرار بود به مدت ۶ ماه برگزار شود، ولی چون خیلی استقبال شد، ادامه پیدا کرد.
عکسی از «آنتوان سوروگین» از «سیزده به در» در ایران که در نمایشگاه موقتی عکاسان ارامنه در موزه ماتناداران به نمایش گذاشته شداو به عنوان عکاس دربار قاجار نیز معروف بود، هرچند عکسهایش به دربار محدود نشد و واضحترین تصویر از مردم ایران در آن دوره را به قاب درآورد
تجریان ادامه داد: پیش از آن هم، نمایشگاهی از آثار قاجاری در موزه ماتناداران برگزار شده بود، که چندین بار تمدید شد. این نمایشگاه به مدت سه سال برقرار بود. روال کار موزه این است که نسخههای اصلی را نمیتوانیم به مدت طولانی به نمایش بگذاریم، برای همین در طول برگزاری این نمایشگاه بعضی از نسخهها را چندین بار جابهجا کردیم. ما در این موزه بیش از ۴۵۰ نسخه ایرانی داریم که بخشی از آن به دوره قاجار مربوط میشود. گلچینی از این آثار در آن نمایشگاه و به مدت سه سال به نمایش گذاشته شد.
او درباره دلیل استقبال از نمایشگاه آثار قاجاری در ارمنستان، اظهار کرد: استقبال از آن نمایشگاه شاید متأثر از آشنایی مردم ارمنستان با آن مقطع تاریخی باشد؛ دورهای که ارمنستان بخشی از سرزمین ایران بود و نقاشان ارامنه از آن دوره بسیار تاثیر گرفته بودند. غیر از این، ایران برای ارامنه، سرزمینی افسانهای و اسطورهای و الهامبخشی بود.
البته نقش تجریان به عنوان رئیس ایرانی ـ ارمنی موزه در برگزاری چنین رویدادی بیتأثیر نبوده است و خودش هم درباره تأثیر آن گفت: مدیر بخش انستیتو همیشه میگوید ۹۰ درصد برنامههای موزه ماتناداران ایرانی شده است، مثلا ما میز نوروز را در ۲۱ مارچ چیده بودیم و همایش «آندره سوروگیان» را به گونهای برنامهریزی کردیم که همزمان با نوروز شده بود.
او ادامه داد: ما به عنوان دو کشور همسایه باید همدیگر را بشناسیم. متاسفانه زمانی که ارمنستان جزو شوروی بود، روابط دو کشور خیلی کم شده بوده و دو کشور از یکدیگر دور شدند. اکنون لازم است افزون بر روابط سیاسی، روابط فرهنگی دو کشور را تقویت کنیم. کارهای بزرگ از دل روابط فرهنگی بیرون میآید. مدیر جدید این مجموعه قبلا معاون وزیر فرهنگ ارمنستان بود، همان ابتدای کار که برنامه خواستند، توصیه کردم یک سفر به ایران برویم و ما در قالب هیأتی به تهران و قم سفری داشتیم که خیلی مفید بود. به قم رفتیم و کتابخانه آقای مرعشی را دیدیم و توافقهایی را با این کتابخانه داشتیم. از بخش میراث مکتوب و کتابخانه ملی و مرکز اسناد و بنیاد ایرانشناسی هم دیدن کردیم. این سفر سه روزه بود.
موزه نسخه های خطی ارمنستان (ماتناداران) که یکی از غنیترین نسخههای خطی و دستنویسهای باستانی جهان را در اختیار داردرئیس موزه ماتناداران اضافه کرد: ما همیشه با سفارت ایران در ارتباط هستیم و کارهای فرهنگی و همایشهای زیادی را ترتیب میدهیم و نمایش نقاشی از شاهنامه، اثر آندره سوروگیان در راستای همین ارتباط دوستانه با سفارت ایران بوده است. همچنین طبق توافق با سفیر قبلی ایران، قرار بر این شد که مرمتگر ایرانی به ارمنستان بفرستند تا مرمتگران قدیمی که روی جلدهای لاکی تسلط نداشتند، آموزش دهد. تا به حال آقای حمید ملکیان دو بار از ایران به ارمنستان و این موزه آمده و در یک بازه ۱۰ و ۱۵ روزه، در این زمینه آموزش دادند.
او گفت: دانش مرمت ایران و ارمنستان خیلی متفاوت است. هدف ما از سفر به ایران نیز آشنایی و مکاشفه در این مورد بود و قرار است تا پایان تابستان، همکاران ما در بخش مرمت به ایران بروند تا این آموزشها کامل شود.
تجریان درباره برگزاری نمایشگاهها و همکاریهای مشترک با ایران و همچنین تبادل آثار، با توجه به مجموعه آثاری که این موزه در اختیار دارد، اظهار کرد: برای برگزاری نمایشگاه و تبادل آثار نیز هنوز اتفاقی نیفتاده است، ولی باید این اتفاق رخ دهد. درحال حاضر ما بیشتر قصد داشتیم ارتباط علمی با ایران برقرار کنیم.
مینیاتوری از فردوسی که آندره سوروگیان به تصویر درآورده استانتهای پیام